Het is niet leuk, maar het overkomt je toch. Je bent een aantal maanden ziek en jouw baas wil jou ontslaan. En of je even wilt tekenen. Op dat ogenblik is het belangrijk om te weten wat jouw rechten zijn.

De rechten van de werknemer zijn in Nederland relatief goed beschermd. Tijdens de eerste twee jaar na je ziekmelding heb je een ontslagbescherming, wat betekent dat jouw ziekte nooit een reden mag zijn voor ontslag (de uitzondering is als een tijdelijk contract afloopt, of als er sprake is van ernstige verwijtbaar handelen).

Sommige werkgevers bieden je in de eerste 104 ziekteweken een vaststellingsovereenkomst aan. Onderteken je de vaststellingsovereenkomst, dan treed je met wederzijds goedvinden uit dienst. “Als jij deze overeenkomst tekent, gaat het bedrijf niet ten onder en hoef ik geen collega’s van je te ontslaan”, is een uitspraak die we een HR-manager in zo’n geval wel eens hebben horen doen.

Is het verstandig om de vaststellingsovereenkomst te tekenen?

Een dergelijk aanbod van een werkgever komt natuurlijk per definitie ongelegen, want je leven staat al op zijn kop. En simpel gezegd: het mag ook helemaal niet.

Is het verstandig om de vaststellingsovereenkomst te tekenen? Nee. Maar voordat we dit uitleggen, onze twee belangrijkste tips:

1. Teken nooit direct
2. Laat alles juridisch controleren voordat je iets tekent.

De gevolgen van het tekenen van een vaststellingsovereenkomst binnen de eerste twee ziektejaren zijn namelijk groot. Heel groot.

Benadelingshandeling

Eigenlijk doet de werkgever een poging om onder de loondoorbetaling bij ziekte uit te komen. Dit is een benadelingshandeling ten opzichte van het UWV, die de ziektewetuitkering uitvoert.

Het vervelende hieraan is dat de gevolgen in dit geval niet bij jouw werkgever komen, maar bij jou. Het UWV kan (en zal) weigeren om een ziektewetuitkering te verlenen, omdat je nog recht had op loondoorbetaling.

Zonder ziektewetuitkering wordt het moeilijker om te herstellen. Bij voldoende arbeidsverleden kom je nog wel in aanmerking voor een WW, maar die brengt een verplichting met zich mee: de sollicitatieplicht. Je moet verplicht reageren op geschikte functies en passende banen verplicht accepteren. Beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt is moeilijk, zo niet onmogelijk. Immers, je bent ziek en werkt hard aan je herstel.

Vaststellingsovereenkomst niet tekenen?

Een vaststellingsovereenkomst tekenen is geen verplichting, ongeacht wat een werkgever je hierover probeert te vertellen. We herhalen daarom nogmaals de eerder gegeven tip: teken niets voordat je juridisch advies hebt ingewonnen.

Heb je toch je handtekening gezet? Je hebt dan twee weken bedenktijd (en zelfs drie weken als de bedenktijd niet in de overeenkomst is genoemd). Tijdens deze periode kun je de vaststellingsovereenkomst, zonder opgave van reden, ongedaan maken door schriftelijk aan te geven dat je je hebt bedacht. Je loondoorbetaling bij ziekte blijft dan bestaan.

Soms is een vaststellingsovereenkomst wél positief

De vaststellingsovereenkomst kan positief zijn, als deze wordt opgesteld na 104 weken ziekte. Het dienstverband wordt dan op een nette manier beëindigd en jullie kunnen afspraken maken over de transitievergoeding en uitbetaalde vakantiedagen.

Met een vaststellingsovereenkomst na 104 weken voorkomen jullie een slapend dienstverband. Werknemers met een slapend dienstverband ontvangen geen transitievergoeding, omdat ze formeel nog in dienst zijn.

In deze fase kan een vaststellingsovereenkomst de volgende voordelen bieden:

• Er is zekerheid voor beide partijen
• Er zijn geen kosten, zoals de juridische kosten die nodig zijn om te procederen omdat je het niet eens bent met je ontslag
• Je hebt de mogelijkheid om je werkrelatie op een nette manier te beëindigen. In de praktijk blijkt dat de kans op een conflict tussen werkgever en werknemer groter wordt als de werkrelatie na twee jaar nog steeds bestaat.

Na 104 weken kan een werkgever er bovendien voor kiezen om een ontslagvergunning aan te vragen bij UWV. Het verschil tussen een ontslagvergunning en een vaststellingsovereenkomst, is dat je bij een ontslagvergunning niet kunt onderhandelen over de transitievergoeding; maar dat er een standaardtransitievergoeding en een eindafrekening plaatsvindt.

Maar let op!

Alhoewel een vaststellingsovereenkomst na 104 weken ziekte meestal goed uitpakt, kunnen wij jou in dit artikel niet vertellen wat in jouw situatie wijsheid is. Iedere situatie is uniek en sommige details – zoals de WIA-beoordeling en het wel of niet hebben van een uitkering – hebben een grote impact.

Onze állerbelangrijkste tip is daarom: laat je altijd juridisch bijstaan, voordat je een vaststellingsovereenkomst tekent.